خواص مفید گیاه خردل سفید
نام فارسی: خردل سفید
نام علمی: Sinapis alba
نام های عمومی: Mustard , White mustard
نام های انگلیسی: Mustard , White mustard
نام عربی: خردل ابيض (Khardale abyaz)
نام فرانسوی: Moutarde blanche
نام آلمانی: Weisser senf
نام مترادف: Brassica alba
نام خانواده: Cruciferae ) Brassicaceae- شب بو)
گیاهشناسی و خواص مفید خردل سفید:
خردل سفید گیاهی است علفی، یکساله به ارتفاع حداکثر تا ۶۰ سانتیمتر که از کرکهای خشن پوشیده شده است. برگها به لبهایی تقسیم شده و دندانهدار هستند. گلها زردرنگند و بوی مخصوصی دارند. میوه گیاه بهصورت خورجینی به طول ۴ سانتیمتر است که با فاصلههای زیاد دور محور قسمت بالای ساقه قرار میگیرد. قسمت انتهایی این میوهها دانه ندارد و دانهها در قسمت تحتانی قرار گرفته اند (حدود شش دانه).
این دانهها نسبتاً درشت (درشتتر از دانههای خردل سیاه) و به رنگ بژ یا زرد مایل به قهوهای روشن است. خردل سفید در مناطق وسیعی از جهان، از جمله جنوب و مرکز اروپا، آسیا و آفریقای شمالی رویش دارد و در اروپا، به خصوص انگلستان، برای مصارف خوراکی کشت میگردد. قسمت مورد استفاده آن دانههاست. این گیاه در نواحی مختلف ایران، بهخصوص مناطق جنوبی، از جمله استان خوزستان و هرمزگان رویش دارد.
دارو شناختی و خواص مفید گیاه خردل سفید :
مهمترین خردل سفید عبارتاند از: اثرات هضم کننده، ضد نفخ، محرک، معرق، ملین، ضد درد، ادرارآور، خلط آور، قرمزکننده و تاول زا. از خردل سفید در طب سنتی ایران بهعنوان چاشنی، ملین و پایین آورنده تب استفاده میشود.
طريقه و میزان مصرف:
کمپرس گیاهی: ۴ قاشق غذاخوری از پودر خردل سفید در آب بهصورت مرهم گیاهی استفاده میشود.
محلول حمام: ۲۰ تا ۳۰ گرم پودر دانه را در یک لیتر آب مخلوط نموده و برای حمام پاها مورد استفاده قرار دهید. ۱۵۰ گرم پودر دانه را در یک کیسه قرار داده و آن را در ظرفی مخلوط با آب حمام نموده، سپس محلول را برای استفاده (حمام) كل بدن استفاده کنید.
عوارض جانبی:
عوارض جانبی و تداخل دارویی آن مشابه خردل سیاه است.
دیگر خواص مفید گیاه خردل سفید :
آلرژی زا، سقط کننده، ضد ادم، ضد ورم، ضد درد، ضد باکتری، ضد سم، خواب آور، ضد دیسانتری (ضد اسهال خونی)، ضد نفخ، ضد احتقان، معرق، هضم کننده، ادرارآور، استفراغ آور، خلط آور، قارچ کش، محرک معده، قرمزکننده پوست، تاول زا، کرم کش، ضد سرطان، ضدعفونی کننده و ضد تب.
ترکیبات مهم:
دانههای خردل سفید حاوی ترکیبات زیر است:
روغنی مایع و زردرنگ (طلایی) با بو و مزه تند: ۲۵ درصد
گلوکزیدی به نام سینالبين : تا ۲ درصد آنزیم میروزین: تا ۴ درصد
موسیلاژ گیاه (لعاب): تا ۲۵ درصد
گلوکزید مربوطه توسط آنزیم میروزین هیدرولیز (تجزیه) شده و تولید آکری نیل ایزوتیوسیانات میکند. این جسم مهمترین ترکیب محرک دانه خردل سفید است و اکثر خواص، مربوط به آن است.
نکات قابل توجه:
١- دانشمندان و مراجع معتبر عهد باستان، از جمله دیوسکورید، تفاوتی بین خردلها قائل نشدهاند و در کتاب قانون ابنسینا و مخزن الادویه نیز راجع به یک نوع خردل شرح داده شده که خلاصه آن در شرح خردل سیاه در همین کتاب آمده است. البته اشاره به انواع خودرو و کاشتنی (بری و بستانی) شده که گاهی نسبت به هم تفاوتهایی دارند، ولی از خردل سیاه و سفید ذکری به میان نیامده است. در حقیقت خردل سیاه و سفید در بسیاری از خواص مشترک و مشابه میباشند؛ ولی چون ماده اصلی خردل سیاه اثرات تحریکی شدیدتری نسبت به خردل سفید دارد، بنابراین در بیشتر خواص، خردل سیاه از سفید قویتر است و به دلیل اثرات تحریکی شدید معمولاً آن را بهصورت دارو مصرف میکنند؛ در حالی که خردل سفید بهصورت خوراکی مصرف بسیاری در دنیا دارد.
۲- چون روغن دانههای خردل دارای بو و مزه تند و محرک است، بهصورت خوراکی (در آشپزخانه) مصرف نمیشود و بیشتر به مصارف صنعتی میرسد.
٣- دو گیاه خردل سیاه و سفید شباهت ظاهری زیادی با هم دارند، ولی خردل سفید از نظر اندازه، کمی کوچکتر از خردل سیاه است.
۴- دانه هر دو نوع خردل حاوی مقدار قابلتوجهی موسیلاژ (لعاب) است؛ به همین دلیل وقتی دانهها له یا خرد شده و در آب حل میگردند، بسیار حجیم و لعابدار میشوند و علت ملین بودن دانهها هم همین لعاب است.
۵- انواع و اقسام سسهای خردل که مصرف بالایی در جهان دارد، از دانههای خردل سفید تهیه میشود. این سسها محرک، هضمکننده و اشتها آورند.
۶- در یونان از برگ خردل سفید در زمستان و قبل از شکوفه دادن گیاه بهصورت خوراکی استفاده میشود و به آن Vrouves یا lapsana میگویند.
۷- دانههای خردل سفید را میتوان بهطور مستقیم و یا سرخ شده در غذاها استفاده کرد. گاهی آن را با مواد دیگر له و خرد میکنند که در این صورت به شکل خمیری تند و زننده درمیآید.
نکته مهم:
بیشترین میزان تأثیرگذاری گیاهان دارویی متعلق به عصاره گیاهان دارویی است و بعدازآن میتوان به مکملهایی نظیر کپسولها اشاره کرد. کمترین میزان اثرگذاری هم متعلق به عرق و چای و دمنوش است.
امیدوارم که اطلاعات خوب و مفیدی در اختیار شما قرار داده باشیم با نظر دهی و امتیازدهی مارو از کیفیت مطالب آگاه نمایید. برای دریافت اطلاعات بیشتر به سایت فروشگاه محصولات ارگانیک آشا مراجعه نمایید و برای کسب اطلاعات در مورد محصولات ارگانیک میتوانید با شماره 09120038341 مشاور فروشگاه ارگانیک آشا تماس بگیرید یا از طریق تلگرام، اینستاگرام با ما در ارتباط باشید.
خواص مفید گیاه خردل سفید
منابع اطلاعات:
کتابها و مقالات گیاهان دارویی
فروشگاه محصولات ارگانیک آشا
موسسه کار آفرینی دکتر زرقانی