تفاوت عصاره آبی و الکلی

عصاره آبی و الکلی به دلیل حلال های استفاده شده در عصاره گیری به این نام نهاده شده اند. برای عصاره گیری روش های مختلفی وجود دارد. انتخاب درست روش عصاره گیری و حلال مناسب جهت استخراج مواد موثر و مفید از گیاهان بسیار اهمیت دارد. انتخاب حلال باید با توجه به نوع مواد موجود در هر بخش گیاهان انتخاب شود. معمولا در آزمایشات و بررسی ها از حلال های آب و الکل مانند استون، اتانول و متانول و.. با غلظت های مختلف استفاده می شود. نتایج بررسی می شود و انتخاب نوع و نسبت حلال برای استخراج با توجه به نتایج به دست آمده انجام می گیرد. در عصاره آبی حلال اصلی آب است و در حلال الکلی، حلال مناسب، برای انجام با کیفیت ترین استخراج، الکل است.

عصاره آبی و الکلی

از عصاره آبی و الکلی معمولا برای استخراج آنتی اکسیدان ها و ترکیبات فنلی موجود در بخش های مختلف گیاهان استفاده می شود. یکی از مهم ترین و با ارزش ترین ترکیبات فنلی موجود، فلاونوئید ها هستند. در واقع در آزمایشات انجام شده برای انتخاب بهترین حلال در عصاره آبی و الکلی، اقدام به انتخاب حلال هایی با بالاترین ترکیبات فنلی و بیشترین فعالیت آنتی اکسیدانی می شود.

پس از انتخاب حلال های مناسب جهت استخراج عصاره ی گیاه مورد نظر، به نسبت مناسب با هم ترکیب و برای استخراج از آن ها استفاده می شود. در ادامه معرفی کوتاهی از فلاونوئید ها را ارائه می دهیم. این موضوع اهمیت انتخاب حلال مناسب جهت عصاره آبی و الکلی را مشخص می کند.

معرفی فلاونوئید

تفاوت عصاره آبی و الکلی، در نوع حلال و میزان استفاده از آن در استخراج عصاره از گیاهان است. فلاونوئیدها یکی از گروه های اصلی پلی فنول ها هستند که در محصولات طبیعی یافت می شوند. تکنیک‌های سنتی استخراج فلاونوئید با تکنیک‌ های پیشرفته برای کاهش مصرف انرژی و حلال، افزایش کارایی و انتخاب‌پذیری، برای پاسخگویی به افزایش تقاضای بازار و مقررات زیست‌ محیطی جایگزین می‌شوند.

فناوری های پیشرفته مانند امواج مایکروویو، امواج فراصوت، مایعات تحت فشار، سیالات فوق بحرانی و میدان های الکتریکی جایگزین هایی هستند که در حال حاضر مورد استفاده قرار می گیرند. این تکنیک‌ های مدرن عموماً سریع‌تر، سازگارتر با محیط ‌زیست و با سطوح اتوماسیون بالاتر در مقایسه با تکنیک ‌های استخراج مرسوم هستند.

در این بررسی ها روش‌های مختلف موجود برای استخراج فلاونوئید از منابع طبیعی و پارامترهای اصلی درگیر (دما، حلال، مقدار نمونه، زمان استخراج و غیره) را مورد بحث قرار خواهد گرفت. روند های اخیر و اهمیت صنعتی آن ها نیز بررسی می شود و بینشی در مورد پتانسیل آن ها ارائه می شود.

نتیجه ی تمامی این بررسی ها، منجر به انتخاب مناسب ترین حلال با نسبت های عالی جهت استخراج عصاره از گیاهان می شود. بدون شک کیفیت عصاره ی تولید شده ارتباط مستقیمی با نوع حلال و مقدار آن دارد.

فلاونوئید ها دسته ای از ترکیبات فنلی طبیعی هستند که در گیاهان به عنوان متابولیت های ثانویه زیست فعال سنتز می شود، که تعیین کننده ی ویژگی هایی مانند طعم، رنگ و فعالیت های دارویی در گیاهان هستند. آن ها آنتی اکسیدان های قوی هستند که گیاهان را در برابر شرایط محیطی نامطلوب محافظت می کنند. مطالعات نشان داده اند که فلاونوئید ها دارای فعالیت های تعدیل کننده ایمنی، ضد التهابی و ضد سرطان هستند .

حلال های آب و الکل

طبق توضیحاتی که دادیم در عصاره آبی و الکلی، از آب و الکل به عنوان حلال در استخراج عصاره ی گیاهان مختلف استفاده می شود. از آب تحت عنوان استخراج کننده ترکیبات فعال بیولوژیکی استفاده می شود. ترکیبات فعال بیولوژیکی (BAC) مواد شیمیایی گیاهی هستند که به طور طبیعی در گیاهان یافت می شوند.

استخراج عصاره مفید گیاهان از طریق حلال ها که بهترین روش استخراج است، شامل مراحل خیس کردن، فیلتر کردن و جدا کردن عصاره است.

در واقع بعد از انتخاب بهترین حلال برای گیاه مورد نظر از مناسب ترین روش استخراج استفاده می شود. به طور کلی در مرحله اول گیاهان به وسیله ی حلال منتخب خیس می شود، سپس برای جدا شدن عصاره با کیفیت، از فیلتر های مخصوص عبور می کند و در انتها عصاره جداسازی می شود.