عصاره گیری چیست؟

عصاره گیری چیست؟ به فرایند استخراج عصاره از گیاه با استفاده از حلال مناسب، اطلاق می شود. عصاره گیاهی به محصولی گفته می شود که از طریق فرآیند استخراج و جداسازی، مواد مفید و موثر گیاهان به دست می آید. به طور کلی اجزای اصلی گیاهان در این روش تغییر نمی کنند. در برخی موارد، از مواد کمکی نیز برای تولید پودر یا محصولات گرانولی استفاده می‌شود که ویژگی‌هایی مانند سیالیت خوب و مقاومت در برابر جذب رطوبت دارند. همچنین بعضی از محصولات عصاره گیاهی به صورت مایع یا روغنی وجود دارد. با توجه به فرآیند تولید و کیفیت ذاتی، عصاره های گیاهی را می توان به عصاره های ساده، عصاره های کمی، عصاره های استاندارد و عصاره های خالص تقسیم کرد. بر اساس فرم محصول، آن ها به عصاره جامد، عصاره مایع و عصاره نرم طبقه بندی می شوند. همچنین بر اساس فرمول به عصاره تک دارویی، عصاره ترکیبی طب چینی و عصاره جزء تقسیم می شوند. عصاره گیری شامل روش های تولید این عصاره ها است.

تعریف عصاره گیری

عصاره گیری در واقع به فرآیند استخراج مواد موثر و مفید موجود در بخش های مختلف گیاهان گفته می شود. استخراج در شیمی یک فرآیند جداسازی است که شامل جداسازی یک ماده از یک ماتریس (گیاهان) است. نمونه های رایج استخراج عبارتند از استخراج مایع-مایع، و استخراج گاز-جامد. توزیع یک املاح بین دو فاز، یک شرایط تعادلی است که توسط تئوری تقسیم توصیف شده است. در روش های مختلف عصاره گیری از حلال های مناسب جهت استخراج عصاره استفاده می شود. این حلال ها می توانند آب، الکل ( اتانول، متانول و..) یا ترکیبی از این مواد باشند. در واقع انتخاب حلال مهم ترین بخش عصاره گیری است زیرا انتخاب حلال، با نسبت های درست، باعث به دست آمدن عصاره با کیفیت می شود. عصاره گیری

در فرایند عصاره گیری، گیاهان در معرض تماس با حلال مناسب نام برده شده قرار می گیرند. بر اثر این تماس مواد مفید مانند آنتی اکسیدان ها و ترکیبات فنلی گیاه خارج می شود و در حلال، حل می شود. در ادامه ی فرایند، عملیات جداسازی حلال از مواد مفید انجام می گیرد و در انتها عصاره ی گیاه به صورت مایع یا جامد جمع آوری می شود. در واقع کیفیت عصاره به میزان قابل توجهی به روش استخراج آن نیز بستگی دارد.

عصاره گیری چیست؟ و کاربرد عصاره های گیاهی

عصاره گیاهی را می توان  در طیف وسیعی از موارد استفاده کرد، از جمله رنگدانه های طبیعی، شیرین کننده های طبیعی، عصاره های گیاهی کاربردی، عصاره های طب سنتی چینی و اسانس های گیاهی مورد استفاده در مواد غذایی، افزودنی ها، غذا های خاص و سالم، مواد شیمیایی روزانه و لوازم آرایشی و بهداشتی، ذرات فرمول و API ها. با استفاده از ریشه، ساقه، برگ، گل و میوه گیاهان به عنوان مواد اولیه، همراه با حلال مناسب، ماده آلی از طریق فرآیند های جداسازی، تصفیه و خشک کردن تهیه می شود. این نوع مواد آلی رنگدانه طبیعی عصاره گیاهی نامیده می شود. در حال حاضر بیش از ۴۰ رنگدانه اصلی طبیعی مانند رنگدانه قرمز فلفل دلمه ای، عصاره گل همیشه بهار، رنگدانه زرد گاردنیا، کورکومین و غیره در بازار موجود است.

محصولاتی که طی عصاره گیری از استخراج و فرآوری اجزای شیرین طبیعی، در گیاهان طبیعی بدست می آیند معمولاً شیرین کننده های طبیعی نامیده می شوند. با توجه به شدت شیرینی، می توان آن را به شیرین کننده های کم شدت مانند ساکارز و قند چغندر و شیرین کننده های با شدت بالا مانند گلیکوزیدهای استویول، موگروسیدها، گلیکوزیدهای چای شیرین، عصاره شیرین بیان و نئوهسپریدین دی هیدروکالکن تقسیم کرد. برخی از این عصاره ها را می توان به عنوان مواد خام برای تهیه مواد دارویی در طب سنتی استفاده کرد و برخی از آن ها از جمله پنی سیلین، پاکلی تاکسل و کمپتوتسین نیز می تواند برای آماده سازی دارو های شیمیایی استفاده شود.